Мандрица е единственото албанско село в България, където и до днес се говори този странен архаичен албански език
Ето някой изрази и думи, които ще бъдат част от разговорника, който се подготвя:
| Да | Да |
| Добре | Миръ |
| Не | Нуку |
| Добре дошли | Мисен иертъ |
| Довиждане (останете със здраве) | Мбетуни ме шиндет |
| Как се казваш? | Куш сохеш? |
| От къде си? | Га ха йеш? |
| Как сте? | Куш йени? |
| Много поздрави | Шумъ фальтор |
| Наздраве | Ме шиндет |
mozhete li da objavite josh poneku rech na staro-albanskom. Ako mozhe upotrebite latinicu. Hvala.
Z. Kujtim, po Ju dergoj nje kenge nga Mandrica. Sofje, me 01.06.2015 Me respekt: Ludmill Stankov
TË SHOHËSH, MËMO, TË USHTROSH
“Të shohësh, mëmo, të ushtrosh
ni çime bukorë çupë:
surati barzë pës akul,
sjutë e zeza pës kershi,
trupi-hi posi fidan,
gjoksi plot verda flori.
– Mere, tinë Stojan, atë çupë.
– Kush t’e mar, mëmo, atë çupë ?
Nuk më mer, mëmo, mua ai çupë;
– Gënee, Stojan, gënee;
mere tin’atë çupë.”
Stojani e gënejti
çupën, pa e muar.
Recitoi Sulltana Tabakçieva.
Превод
ДА ВИДИШ, МАМО, ДА ГЛЕДАШ
„Да видиш, мамо, да гледаш
една толкоз хубава мома:
лице й бяло като лед,
очи й черни кат череши,
снага й кат фиданка,
пазвата й пълна със злато.
– Вземи я Стояне, таз мома.
– Защо да я взема, майко, таз мома ?
Няма да ме вземе мене, мамо, таз мома;
– Лъжи, Стояне, лъжи;
Вземи я ти таз мома.”
Стоян я прелъга момата,
па я взе.
Рецитира Султана Табакчиева.
Транскрипция
ТЪ ШОХЪШ, МЪМО, ТЪ УЩРОШ
„Тъ шохъш, мъмо, тъ ущрош
ни чиме букоръ чупъ:
сурати барзъ пъс акул,
сют е зеза пъс керши,
трупи-хи поси фидан,
гьокси пльот верда фльори.
– Мере, тинъ Стоян, атъ чупъ.
– Куш т’ е мар, мъмо, атъ чупъ ?
Нук мъ мер, мъмо, муа аи чупъ;
– Гъне, Стоян, гънее:
мере тин атъ чупъ.”
Стояни е гънейти
чупън, па е мори.
Рецитои Султна Табакчиева.
Pse faqja nuk perban edhe shkrim ne shqip
Pershendetje vllezer dhe motra,
Ju pergezoj per kete dhe me beni krenar qe jam Shqiptar.
Pranoni përshëndetjet nga Tetova vllezër, ju lumt për traditent që keni ruajtur deri tash dhe do të vazhdoni të ruani në të ardhmen.
Това е текстът на един интересен анекдот от Мандрица:
ANEKDOTA – АНЕКДОТИ
Në Mandricë një djalë u martuevka me një shkline nga Ortakjoj (Ivajllovgradi i sotëm). Nusja nuk ka ditur të zallahit shqipçe. Baboja (vjehrra) zen të këndojë:
“Nuse, nuse, djallë të marrë, zjarri të djegë, se më ndoze shtëpinë ! Ndërkaq, nusja ia kthen: “Këndo, babo, këndo, shumë bukur këngë këndosh…”
(Shënim: nusja nuk ka ditur shqip, por, kënga i është dukur e bukur !)
Превод
В Мандрица един момък се оженил за една българка от Ортакьой (днешен Ивайловград). Булката не знаела да говори по албански. Бабата (тъщата) захваща да пее:
„Снахо, снахо, дявол да те вземе, огън да те гори, че ми запали къщата. А булката й отговаря: „Пей бабо, пей, хубава песен пееш…”
(бел.: булката не знаела албански, но песента й се видяла хубава !)
Pershendetje vellezer nga Prizreni legjendare nji qytet shum i bukur ku eshte mbajte lidhja shqiptare e Prizrenit ,shum u gezova kur pashe se e keni rujte gjuhen dhe traditen shqiptare nese e lexoni kete komente ju pershendes vllaznishte dhe nese e leni nji adrese te veqante privatisht do te jua dergoja 5-6 abetare te gjuhes shqipe .Zoti ju rujte dhe ju bekofte qe keni mbijetu deri tani ,pershendetni edhe pjesen tjeter qe qenka ne Greqi ku spikaten dikure suliotet e famshem te Marko Boqarit.
Pershendetje Motra e Vellezer,ka gezim me te madh te lexosh qe me qindra vite e mbani kulturen dhe traditen shqiptare, njiherit ju pergezoj nga zemra juve familjeve dhe dhasht zoti te ju vizitojm sa ma pare.
Pershendetje vellezer nga Uskana Ilire nji qytet shum i bukur ku eshte ,shumë u gezova kur pashe se e keni ruajtur gjuhen dhe traditen shqiptare nese e lexoni kete komente ju pershendes vllazrishte dhe nese e leni nji adrese te veçante tregoni me ju dhmuar me abetare ose libra te tjerë nga gjuha jonë
Pershendetje nga Prishtina, shpresoj te mund te lexoni sado pak nga te gjitha keto komente dhe te pranoni mbeshtetjen tone morale ,qe te vazhdoni te ruani gjuhen dhe traditen ,Shqiptaret kudo qe jane nuk duhet asnjehere te harrojne se kemi atdhetar shume te medhenje edhe ne bullgari une do te permend nje shkrimtar te cilin nuk duhet harruar per asnje moment Thoma Kacorri .Dhashte zoti qe ne nje te ardhme te afert Shqipria dhe Kosova te mund te kujdesen per shqiptaret kudo qe jane ata ,si ne Bullgari,Rumani ,Moldavi ,Ukraine ,Rusi ,etj .Per shqiptaret te cilet jane nga Shqipria dhe Kosova do te doja qe Mandrisen dhe vendet tjera me popullsi shqiptare ti shperndajne sa me shume permes rrjeteve sociale , padyshim qe populli yne do te gjej formen qe tu ndihmoj ketyre njerzeve te mos e harrojne prejardhjen e tyre .
Pershendetje vellezer nga ky fshat i Bukur ne Bullgari besoj se jeni te gjithe mire ju deshiroj shendet dhe qdo te mire ne jet shpresoj te vjen dita dhe te ju Vizitojna dhe te kemi kontakte e ndoshta dikend nga fshati i juaj ta biem ja ne Kosove ose ne Shqiperi te ja japim nje mundesi bile sepaku 1 vit te qendroj e ta mesoj Shqipen e sodit dhe qe kete dituri ta Zgjeroj ne fshatrat Shqiptare ne Bullgari.
http://www.masht-gov.net/advCms/documents/04_Liber_i_gjuhes_64.pdf
Vellezer Shqipetar klikoni ne kete faqe ku do te mundeni disa gjera elementare ti lexoni ketu ashte edhe Alfabeti i gjuhes Shqipe besoj se sado pak te ju kem ndihmuar mire u ndegjofshim per ndonje gje rreth ndonje romani Online a diqka besoj se do te gjej dhe jau dergoj adresen naten e mire e kaloni mire e mbetshi me shendet.
http://www.librariaelektronike.com/lexo/81/ndue-ukaj-arka-e-shpetimit
Liber Shqip Arka e Shpetimit Roman i mire mundeni Online me e lexue edhe pa e shkarku por mundeni edhe si PDF me e shkarku ne Kompjuterin tuaj
http://www.librariaelektronike.com/libri/76/h-k-andersen-perralla
Liber per femij
http://www.librariaelektronike.com/libri/75/shahe-rama-shtepia-e-shkronjave
http://www.librariaelektronike.com/libri/37/thanas-nase-jani-si-ndricon-nje-xixellonje
http://www.librariaelektronike.com/libri/36/agim-metbala-deti-ne-shtepi
http://www.librariaelektronike.com/libri/11/naim-frasheri-parajsa
http://www.librariaelektronike.com/libri/7/naim-frasheri-bageti-dhe-bujqesia
http://www.librariaelektronike.com/libri/44/lshk-metafora-1-2013
Besoj sado pak te ju kem ndihmuar meketo Adresa ku do te mundeni ta lexoni Online ose ta shkarkoni ne kompjuterin e Juaj si PDF.
Mire mbeteshi .
Pershendetje te nderuar vellezer, edhe ne jemi te tretur neper bote, edhe une mburrem qe jame shqipetar dhe i takoj ati gjeni dhe gjaku si ju, edhe une per vedi do te mburresha po te dija se do te ruajn gjuhen dhe kulturen pasardhesit e mi ne gjeneratat e ardheshme. Ju pershendes nga Norvegjija e larget, ne radion http://www.zeriarberit.com qe tranmetohet prej Norvegjije ka programe dhe muzike vetem shqip 24 ore pa nderpre, nga ora 20 deri 21 eshte program arsimor per femij.
Pershendetje vllezer Arberor origjinal shqiptar!
ZËNDËRIT MASALLA
Ni kohë, ni djalë u vloka dë jatër fshat, dë Gjushçunar. Ni dit rënka shumë shi. U niska dë mëhallë aju. Kur vatka, qit robatë, bëhet gollopar.
Nusja: “Popo ! Bëjnë zjar, q’o t’vejë zëndëri të shtunë për të djelënë.” Zëndëri, kur vatka dë shtëpi, vesh robat jashtë. Kur hika brënda, nusja e ngatka kushtu, mos ishtë lagëta: aju s’paska lagëtë. Nusja sënka: “Kaqe shi binish, kush nuk u lakke ?” Aju sënka: unë nuk klesha budalla, ku pikon atje të shkel: ku nuk pikon, atje shkeln’ja pa nuk u lakça. Sënkan ato: “Toni zëndër shumë mënçime.”
Atë natë bëjnë gjellë sier … Pëstaj rënka(n) të flinë.
Në mëngjesit, presnë zëndërë të ngrihetë, nuku ngrihetë. Çupa me ima-hinë zallahitkan djutë: “Toni zëndër pës me neve bota nuku xallahin ? Të sëresim priftin.” Po aju nga plafi gjeqka. Aju mentoka çë t’i soj priftit. I erdëka dër mënt të soj ni ëndër.
Vete prifti i sotë: “Nuk ngrihe, zëndër, me që u gëzi ?” Aju i sënka: “Prift, prift, çime ëndër ëndërita !” Prifti sot: Çar ëndër ëndërite ? Soje.” Zëndëri zënka t’i anastis-hi ëndërën priftit: Prift, prift, anes dë deti kish ni kavak; dë kavaku kish ni kokove; dë kokove kish ni gjilpërë; dë gjlpërë siprë kish ni sini; dë sini siprë klesha unë ! Kur frunish era, ngrihen’ja unë dë qielltë ! Tin’, prift, të të kleshe ndë tim vënt, çe kesh bësh ?” Prifti sënka: “Un’ gëzitem.” Zëndëri sënka: “Po un’ çe kam bën sot ?”
Prifti sotë: “Hajde, babo, mer ti fshesënë, ti nuse bardikënë, pa lan’je. E lakkan. Pa jatër herë zëndëri në shi mos niset ze sier mos hajë.
Tregoi Urania Majkova.
Превод
ПРИКАЗКАТА ЗА ЗЕТЯ
Преди много време един момък се сгодил в другото село, в Гюшчунар (Сив Кладенец). Един ден валял много дъжд. Тръгнал за махалата (си) той. Когато тръгнал, сваля дрехите, остава гол.
Булката: – „Ау ! Парят, какво ще облече зетят в петък за събота ?”
Зетят, когато отишъл вкъщи, облича дрехите отвън. Когато влязъл вътре, булката го опипала така, да не би да е измокрен: той не бил измокрен. Булката казала: – „Толкова дъжд валеше, как не си се измокрил ?” Той рекъл: – „Аз не бях глупак, там, където вали, там да стъпвам; където не вали, там стъпвах, па не се мокрех.” Казали те: – „Нашият зет много умен.”
Тази нощ приготвят свинско месо… След това легнали да спят.
Сутринта чакат зетят да стане, не станал. Дъщерята с майка си говорели и двете: – „Нашият зет само с нас ли не говори ? Да повикаме попа.” Ама той от завивките дочул. Мислил какво да му каже на попа. Дошло му на ум да разкаже един сън.
Идва попът и казва: – „Не си станал, зетко, как спа ?” Той му рекъл: – „Попе, попе, какъв сън сънувах !” Попът казал: – „Какъв сън сънува ? Разкажи го.” Зетят започнал да му разказва съня на попа: – „Попе, попе, на брега на морето имаше една топола; на тополата имаше едно яйце; на яйцето имаше една игла; на иглата имаше една тепсия, отгоре върху тепсията бях аз. Когато духаше вятър, аз се издигах в небесата ! – Ти, попе, ако беше на мое място, какво щеше да направиш ?” – Попът казал: – „Аз се събуждам.” Зетят казал: – „Ами аз, какво съм направил днес ?”
Попът казва: – „Хайде, бабо, вземи ти метлата, ти булке – стомната, па го измийте.” Измили го. Повече зетят при дъжд не излиза и свинско не яде.
Разказа Урания Майкова.
Транскрипция
ЗЪНДЪРИТ МАСАЛА
Ни кохъ, ни дяль у вльока дъ ятър фшат, дъ Гюшчунар. Ни дит рънка шумъ ши. У ниска дъ мъхалъ аю. Кур ватка, кит робат, бъхет голопар.
„Нуся: „Попо ! Бъйн зяр, кьо т’ вей зъндъри тъ щун пър тъ дйельънъ.”
Зъндъри, кур ватка дъ щъпи, веш робат ящъ. Кур хика бренда, нуся е нгатка кущу, мос ищъ лягъта: аю с’ паска лягътъ. Нуся сънка: „Каке ши биниш, куш нук и лакке ?” Аю сънка: унъ нук клеша будала, ку пикон атйе тъ шкель: ку нук пикон, атйе шкельн’я па нук у лакча. Сънкан ато: „Тони зъндър шумъ мънчиме”.
Атъ натъ бъйн гелъ сиер… Пъстай рънка(н) тъ фльин.
Нъ мънгесит, преснъ зъндъръ тъ нгрихет, нуку нгрихет. Чупа ме има-хин залахиткан дют: „Тони зъндър пъс ме неве бота нуку дзалахин ? Тъ съресим прифтин.” По аю нга пляфи гекка. Аю ментока чъ т’ и сой прифтит. И ердъка дър мънт тъ сой ни ъндър.
Вете прифти и сотъ: „Нук нгрихе, зъндър, ме кьъ у гъзи ?” Аю и сънка: „Прифт, прифт, чиме ъндър ъндъррита ! Прифти сот: „Чар ъндър ъндъррите ? Сойе.” Зъндъри зънка т’ и анастис-хи ъндърън прифтит: „Анъс дъ дети киш ни кавак: дъ каваку киш ни кокове: дъ кокове киш ни гильпъръ; дъ гильпъръ сипръ киш ни сини; дъ сини сипръ кльеша ун ! Кур фруниш ера, нгрихен’я унъ дъ киелтъ ! Тин, прифт, тъ тъ кльеше ндъ тим вент, че кеш бъш ?” Прифти сънка: „Ун гъзитем.” Зъндъри сънка: „По ун че кам бън сот ?”
Прифти сот: „Хайде, бабо, мер ти фшесънъ, ти нусе бардикънъ, па лян’ йе. Е лаккан. Па ятър херъ зъндъри нъ ши мос нисет зе зиер мос хай.
Трегои Ураниа Майкова.
В списание „Съпоставително езикознание“ 1/2017 г. доц. д-р Русана Бейлери от Софийския университет „Св. Климент Охридски“ публикува положителна рецензия за книгата „Албанският говор в село Мандрица“. Тя изтъква, че книгата научно възкресява непознати, забравени и недостъпни изследвания и факти в областта на езиковите контакти, които правят книгата полезна за всички балканисти.
Същата рецензия бе отпечатана на албански език в списания „Малъсия“/Malësia 12/2017, издавано в Подгорица-Черна гора.
deshiroj qe te kontaktoj me email poste me banore shqiptare nga Mandritca , ju lutem me tregoni ndonje email adrese